Demir eksikliği anemisi vücudunuzda yeterli demirin bulunmamasından kaynaklanan, sık görülen ve kolay tedavi edilebilen bir anemi türüdür.“Anemi” terimi genellikle kandaki alyuvar sayısının normalden az olduğu bir durumu ifade eder. Alyuvarlar vücudunuza oksijen taşır. Demir eksikliği anemisi genellikle vücudunuzun sağlıklı alyuvar yapımı için yeterli demire sahip olmadığı durumlarda zaman içinde gelişir. Yeterli demir olmadığında, vücudunuz depoladığı demiri kullanmaya başlar. Kısa bir süre sonra da depolanmış demir tüketilmiş olur. Depolanmış demir bitince de vücudunuz daha az alyuvar yapmaya başlar.

DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ

Demir eksikliğinin en bilinen belirtileri halsizlik, solukluk, yorgunluk, iştahsızlık ve kabızlıktır. Örneğin birden ayağı kalktığınız zamanlarda gözlerinizin kararması ve saniyelik bir baş dönmesi demir eksikliğine bağlı kansızlığın en belirgin özelliklerinden biridir. Diğer belirtilere gelecek olursak tırnaklarda kırılganlık, dilde şişme ve yaralar, ağız kenarlarında çatlaklar, dalakta büyüme ve sık enfeksiyonlara yakalanma sayılabilir. Ayrıca ileri derece demir eksikliği anemisi bulunan kişiler buz, kireç, kül ve boya gibi yiyecek olmayan maddelere karşı aşerebilirler.

Uzmanlar ileri yaşta özellikle nedeni bilinmeyen demir eksikliği anemisinde mutlaka kalın bağırsağın detaylı bir şekilde incelenmesi gerektiğini vurguluyor. Demir eksikliği anemisi olan hastalarda gaitada gizli kan bakılması bağırsaklarda bir kanamadan kaynaklanan demir eksikliği olup olmadığını bize gösterir. Kanser türleri içerisinde önemli bir yere sahip olan kolon kanserinin belirtilerinden biri de demir eksikliğine bağlı kansızlıktır.Özellikle kadınlarda görülen demir eksikliğine bağlı kansızlık adet döngüsüne bağlı olabilir.Adet süresinin uzunluğu, adet boyunca kanamanın fazla olması da kansızlığa neden olabilir. Ayrıca hamilelik süresince anne karnındaki bebek annenin demir depolarından tüketim yapacağı için hamile kadınlarda demir eksikliği anemisi %50 daha fazladır. Bu yüzden de ilaç takviyesi gerekir.

DEMİR EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Demir eksikliği tedavisinde dengeli ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra düzenli ilaç kullanımı da çok önemlidir. Demir eksikliği ilaçları aç karnına kullanılmalı ve kesinlikle süt ve süt ürünleri ile birlikte tüketilmemelidir çünkü süt ürünlerinde bulunan Kalsiyum vücutta demir emilimini azaltmaktadır. Vücutta yeterli demir depolanabilmesi için en az 6 ay boyunca ilaç kullanımına devam edilmelidir. Ayrıca demir ilacı kullanırken C Vitamini yönünden zengin besinler tüketmek demir emilimini arttırır.

Demir eksikliğinden korunmanın en önemli yollarından biri de kafeini az tüketmektir. Bununla birlikte demir içeren yiyeceklerin yanında C Vitamini içeren besinler tüketmeniz de oldukça faydalıdır.Örneğin kırmızı et tüketirken yanında koyu renkli yapraklara sahip yeşilliklerden zengin bir salata tüketebilirsiniz ya da yumurta yerken yanında portakal suyu içebilirsiniz.

• İşte demirinizi yükseltmek için tüketmeniz gereken besinler ve nasıl tüketebileceğinize dair tavsiyeler:
• Kuru kayısı, kuru üzüm, kuru dut gibi kuru meyveler
• Yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, pazı)
• Fındık, fıstık ve susam
• Karaciğer, kırmızı et, tavuk ve balık eti
• Yumurta
• Pekmez ve üzüm
• Kuru baklagiller
• Yumurtayı portakal suyu ile tüketin
• Baklagilleri etle pişirin
• Her öğünde mutlaka bol yeşillik tüketin.

Demir emilimini artırmanın önemli bir yolu bu besinleri C vitamini ile birlikte tüketmektir! Yumurta haşlama yerine kimi zaman menemen gibi pişirilip; yeşil, kırmızıbiber, domates ve soğanla C vitamini kazandırıldığında, demirin alımını artırılmış olur.Ispanak yanına yoğurt ile tüketildiğinde demir emilimi azalmaktadır. Ispanağın yumurta ile pişirilmesi ise biyoyararlılığını artırır.

Kurubaklagil ve tahıllı yemekler; yanında mutlaka bol maydanozlu, marullu, domates ve limonlu salata ile tüketildiğinde, tahıl ve baklagillerin içindeki demir daha fazla emilir. Ayrıca bu besinler kıyma, parça et ya da tavukla pişirildiğinde demir alımı artmaktadır.Kahvaltılarda 1- 2 tatlı kaşığı kadar pekmez günlük demir ihtiyacının çoğunu karşılamaktadır. Özellikle keçiboynuzu pekmezi demir yüksek demir içerir.Ara öğünlerde; kuru meyvelerden kayısı, dut ve kuru üzüm, günlük demir alımına katkıda bulunur.