Ev Yapımı Konservelerdeki Zehirli Tehlikeye Dikkat
Evde bilinçsizce hazırlanan konserve gıdalar için bir zehirlenme türü olan ‘Botulismus Vaka’sı uyarısı yapıldı.
Pek çok kişi meyve ve sebzeleri mevsim dışında da tüketmek istediği için geleneksel yöntemlere başvurarak evlerde konserve yapmayı tercih ediyor. Ancak, her gıda ürününün bilinçli işlem görmesi gerektiğini belirten Yaşar Üniversitesi MYO Gıda İşleme Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, “Yapılan bilinçsiz işlemler, konserve gıdalar için ölümcül bir zehirlenme türü olan botulismus vakasına neden olabilmekte” uyarısında bulundu. 12 – 72 saat sonra şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, görmede bozukluk, kaslarda güçsüzlük gibi şikayetler ile kendini gösteren botulismus vakası hakkında bilgi veren Yaşar Üniversitesi Gıda İşleme Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, şunları söyledi:
“Botulismus zehirlenmesine ’Clostridium botulinum’ adlı verilen bir bakterinin toksini neden olmaktadır. Bu bakteri basınç ve sıcaklığa dayanımı yüksek olan dirençli bir mikroorganizmadır. Bu nedenle ev imkanları ile yok edilmesi mümkün olmayabilir. Bu tip zehirlenmeye neden olan etmenlerin başında konservelerin büyük bir kısmının yetersiz sürede, basınçlı tencere kullanılmaksızın gerekenden daha düşük sıcaklıkta, dolayısı ile yeterince pişirilmeden hazırlanması gelmektedir. Rahatsızlık, konservenin tüketilmesi takiben kişinin direnci, ortam koşulları gibi etmenlere bağlı olarak 12- 72 saat sonra şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, görmede bozukluk, kaslarda güçsüzlük gibi şikayetler ile kendini göstermektedir. Bu durumda zamanında müdahale ve doğru tedavi edilmesi gereken bir durum oluşur ki rahatsızlık görülür görülmez bireysel önlemlere başvurmadan, en kısa zamanda en yakın hastaneye başvurmak gereklidir.”
‘Şekli bozulmuş kapakları kullanmayın’
Özellikle yaz ve sonbaharın erken dönemlerinde evde bilinçsiz koşullarda hazırlanan ve ölümcül sonuçlara varan konserve gıdaların sayısının gün geçtikçe arttığına değinen Yrd. Doç. Dr. Uzel, tüketicilerin uyması gereken hijyen koşullarını ise şöyle anlattı:
“Tüketiciler özellikle sebze türü gıdaların kurutulması ya da dondurularak tüketilmesi gibi alternatif metotları da denemektedirler. Evde hazırlanması tercih edilen konserveler için cam kavanozlar kullanılmalı, plastik ambalajlar kullanılıyor ise mutlaka onaylı malzeme olmasına dikkat edilmeli. Ayrıca şekli bozulmuş ve paslı olan kapaklar kesinlikli kullanılmamalı. Kapaklar en az 15-20 dakika kaynatılmalı ve her kullanımda yenilenmeli. Gıdalar asitlik derecesine uygun olan sıcaklık ve süre kombinasyonunda pişirilmeli. Kavanozda kapakta şişkinlik ve sızıntı olmamalıdır. Dışa doğru bombe şeklinde şişme yapan, tat, renk ve koku bakımından kötü olan konservelerin tüketilmemesi gerekmektedir. Tatta bozulma her zaman net olarak anlaşılamayacağı için gerekli tedbirler alınmalıdır. Eğer konservelenmiş gıda marketten satın alınıyor ise, son kullanma tarihi, etiket ve resmi kurum izin beyanları dikkatlice kontrol edilmeli. Hasar görmüş, dışa doğru bombe yapmış, paslanmış, sızıntısı olan ambalajlar ve kapağı açılınca fışkırma yapan konserveler tercih edilmemelidir.”